موضع گیری و مشارکت جویی در مقالات نقد کتاب های ادبیات فارسی

Authors

علی رضا قلی فامیان

abstract

تعامل میان نویسنده و خوانندۀ متن، نخستین بار در انگاره نظری فراگفتمان هایلند و ذیل دو مفهوم کلیدی «موضع گیری» و «مشارکت جویی» مطرح شد. در این انگاره، نویسندۀ هر متن به طور خودآگاه یا ناخودآگاه با عناصر زبانی مختلف شامل «تردیدنماها»، «یقین نماها»، «نگرش نماها»، و «ارجاع به خود»، موضع خود را نسبت به مفاهیم و پدیده ها اعلام می کند و همچنین با استفاده از عناصری نظیر «ضمیرخواننده»، «جملات امری»، «جملات پرسشی»، «دانش مشترک» و «جملات معترضه»، مشارکت خواننده را در خوانش متن جلب می کند. در پژوهش حاضر، محقق مقالات نقد کتاب های ادبیات فارسی را با تکیه بر انگارۀ هایلند بررسی کرده است. پیکره مطالعۀ حاضر شامل 100 مقالۀ نقد ادبی (50 مقاله از نشریات دانشگاهی و 50 مقاله از نشریات عمومی) است. پس از شناسایی، استخراج و شمارش داده ها مشخص شد که نویسندگان مقالات نقد پیکرۀ حاضر به ازاء هر 7/11 کلمه، از یک واژه یا عبارتِ مربوط به موضع گیری یا مشارکت جویی استفاده کرده اند. از میان عناصر زبانی مورد مطالعه، نگرش نماهای منفی و جملات امری، به ترتیب، پربسامدترین و کم بسامدترین عناصر زبانی هستند. یافته ها نشان می دهد منتقدان نشریات دانشگاهی در مقایسه با نشریات عمومی سخت گیرتر هستند و در دهه 1380 شمسی، منتقدان نسبت به دهۀ قبل، از نگرش نماهای بیشتری استفاده کرده اند. همچنین، بخش پایانی هر مقاله نقد، متراکم ترین قسمت مقاله از نظر فراوانی عناصرِ موضع گیری و مشارکت جویی است و منتقدان مرد دیدگاه های خود را با قاطعیت بیشتری ابراز کرده و زنان نیز در استفاده از عناصر زبانی مشارکت جویی از مردان پیشی می گیرند.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

بررسی و نقد کتاب تأثیر ادبیات فارسی در ادبیات انگلیسی

تأثیر ادبیات فارسی در ادبیات انگلیسی نوشتۀ حسن جوادی از منابع درس کلیات ادبیات تطبیقی است. این کتاب نفوذ و تأثیر ادبیات پارسی در ادبیات انگلیسی را، از اواخر سده‌های میانه تا پایان قرن بیستم میلادی، بررسی و تحلیل می‌کند. کتاب حاضر در چهارچوب ادبیات تطبیقی، به‌ویژه مکتب فرانسوی، قرار می‌گیرد، زیرا جوادی براساس منابع معتبر و درجۀ اول تک‌تک این موارد را برشمرده و شواهد و مستندات کافی عرضه ...

full text

تحلیل و نقد کتاب کارکرد گفتمانی سکوت در ادبیات معاصر فارسی

چکیده کارکرد گفتمانی سکوت در ادبیات معاصر فارسی (انتشارات نقش جهان: 1392) اثر لیلا صادقی به بررسی «سکوت» از منظری زبانشناختی میپردازد و رویکردها و دیدگاههای تازهای را از افرادی چون دنیس کورزون، توماس برونو، توماس هاکین، ژاک دریدا، سوزان سانتاگ، میشل افرات و دیگران بررسی میکند و آنها را در پیکرهای متنوع از ادبیات داستانی معاصر میآزماید. در این مقاله، برخی کاستیهای کتاب از منظر صوری و محتو...

full text

نقد و بررسی تاریخ ادبیات فارسی

full text

تحلیل و نقد کتاب کارکرد گفتمانی سکوت در ادبیات معاصر فارسی

full text

نقدی بر شیوۀ مقدمه‎نویسی مقالات رشتۀ ادبیات فارسی نمونۀ موردی: مجلۀ ادبیات فارسی دانشگاه آزاد خوی

چکیده یکی از معیارهای اساسی ارزشیابی مقالات اعم از علمی ـ پژوهشی و علمی ـ ترویجی، اهمیت و ضرورت مقدمه‎نویسی بر آن است. در این زمینه، صاحب‎نظران عرصۀ تحقیق و پژوهش به یافته‎ها و تجربه‎های ارزشمندی دست‎یافته‎اند که رعایت و به‎کارگیری صحیح این اصول می‌تواند به بهبود کیفیت ساختاری و روش نظام‎مند مقدمه‎نویسی و در نهایت مقالات منجر‎گردد. از جملۀ این اصول در حوزۀ مقدمه‎نویسی می‌توان به ارائۀ زمینه‎ها ...

full text

ارزیابی و نقد مقالات حوزه ادبیات عصر میانه

صاحب نظران در زمینه رعایت استانداردهای ساختار مقاله‌های علمی – پژوهشی، اصول، قواعد و ضوابط خاصی را در نظر دارند که پایبندی به این موارد نیازمند مهارت، تجربه و دقت فراوان می‌باشد. پژوهش حاضر، بر آن است تا به نقد و بررسی ساختار 6 مقاله چاپ شده در مجله ادب عربی دانشگاه تهران در حوزة ادبیات عصر میانه، و میزان انطباق آن با استانداردهای مقاله‌های علمی – پژوهشی بپردازد. بررسی استانداردهای مربوط به سا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title:

فصلنامه نقد ادبی

Publisher: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 1735-000X

volume 7

issue 26 2014

Keywords

نقد کتاب موضع گیری مشارکت جویی ادبیات فارسی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com